JAKI STOŻEK KÓŁ WYBRAĆ?
Decydując się na zakup nowych kół, kierujemy się poprawą osiągów i parametrów naszego roweru. Karbonowe koła na pewno sprawią, że prędkość jazdy zauważalnie wzrośnie. Jak bardzo? Jest to mocno powiązane z ukształtowaniem terenu w jakim jeździmy, a zatem wybór odpowiedniej wysokości kół, to kluczowy czynnik do zyskania maksymalnych efektów.
Przeznaczenie kół można określić na podstawie wysokości ich obręczy, czyli inaczej wysokości stożka. W zależności od terenu w jakim jeździmy, dobieramy jego odpowiedni rozmiar.
Poniższa grafika w dużym uproszczeniu przedstawia najbardziej trafne dopasowanie wysokości obręczy dla wybranego terenu:
Jedno ale.
Prawdopodobnie w swoim arsenale sprzętowym będziesz posiadał jeden, maksymalnie dwa komplety karbonowych kół. Zakładamy też, że nie należysz do kasty kolarzy zawodowych, którzy wybierają sobie odpowiedni model kół w zależności od trasy wyścigu.
Mieszkając w Polsce poza południowym pasmem gór, zrobienie na treningu ponad 1000 metrów przewyższenia, to nie lada sztuka. Rozważyć zatem należy wybór stożka o przeznaczeniu na teren pagórkowaty lub do jazdy po płaskim. Prawdopodobnie też kilka razy w roku wybierzesz się na górski trening, wyścig lub zgrupowanie w górzystej Hiszpanii.
Poniżej przygotowaliśmy zbiór najważniejszych faktów i testy, które objaśnią Ci jak trafnie dopasować wysokość kół do swoich potrzeb. Wykorzystaliśmy przy tym też wybrane modele kół Evanlite, przedstawiając dlaczego rozmiar 38 mm jest tak samo dobry jak 50 mm i odwrotnie.
TEST
Największą różnicę poczujesz, zmieniając aluminiowe koła na wyższe, karbonowe
Wyobraź sobie trzy rowery. W tym pierwszym są aluminiowe koła, w drugim karbonowe na stożku 38 mm, w trzecim stożek ma wysokość 50 mm. Jak myślisz, jaka będzie różnica w porównaniu do bazowych kół aluminiowych?
Test wykonujemy w płaskim terenie w niezmiennych warunkach. Aby utrzymać prędkość jazdy 30km/h należy generować moc ~ 160 watów na aluminiowych kołach. Zmieniając koła na karbonowe, generujemy taką samą moc i sprawdzamy różnicę w prędkości.
ALUMINIOWE KOŁA
30 km/h
MOC 160 WATÓW
KARBONOWE 38 MM
31,13 km/h
MOC 160 WATÓW
KARBONOWE 50 MM
31,28 km/h
MOC 160 WATÓW
Co ważniejsze, im bardziej zwiększamy generowaną moc dla uzyskania wyższej prędkości, tym atuty stożka są bardziej zauważalne. Przy 38 km/h odnotowaliśmy 1,59 km/h i 1,81 km/h różnicy względem aluminiowych kół.
Jeżeli posiadasz karbonowe i aluminiowe koła, spróbuj wykonać taki test. Wystarczy, że sprawdzisz na płaskim odcinku testowym, jakie waty musisz generować dla utrzymania danej prędkości (przy takich samych warunkach pogodowych).
ALUMINIOWE KOŁA
38 km/h
MOC 290 WATÓW
KARBONOWE 38 MM
39,59 km/h
MOC 290 WATÓW
KARBONOWE 50 MM
39,81 km/h
MOC 290 WATÓW
GÓRY
Niższy stożek lepszy pod górę?
W kolekcji Evanlite posiadamy najpopularniejsze modele kół na stożku 38 i 50 mm. Wagowo komplet 38 jest lżejszy średnio o 100 gramów na tzw. "masie rotacyjnej" obręczy, dedykujemy go do jazdy po górach i terenie pagórkowatym. Natomiast model 50 zalecamy się na teren płaski i pagórkowaty.
Pora na kolejny test wykonany na podjeździe o średnim nachyleniu ~6% i długości 4000 m. Sprawdzimy różnicę w czasie pomiędzy modelem kół na stożku 38, a 50. Podczas obu przejazdów udało się utrzymać prawie taką samą moc +/- 2 watów. (Nie bierzemy tego po uwagę, bo większy margines błędu ma pomiar mocy). Podjazdy zostały podjechane jeden po drugim, więc zakładamy niezmienne warunki pogodowe.
Evanlite stożek 38 mm
średnia prędkość 18,41 km/h
Evanlite stożek 50 mm
średnia prędkość 18,32 km/h
5 SEKUND
Dużo czy mało?
Kwestia perspektywy
około 17,5 metrów
Marginal Gains
Oczywiście średnie nachylenie 6% przez 4 kilometry to żadne Mont Ventoux, ale wystarczający podjazd, by poczuć go w nogach. Jednak im nachylenie będzie wyższe tym przewaga niższego stożka stanie się bardziej wyraźna. Natomiast pod uwagę trzeba wziąć jeszcze jeden aspekt jakim jest zjazd, podczas którego model 50 mm zagwarantuje kilka sekund przewagi.
Jeżeli meta wyścigu znajduje się na długim podjeździe, to "zaoszczędzone metry" i waga na pewno zdecydują o wygranej i lepszym wyniku. Natomiast, gdy podjazd znajduje się w środku trasy, a po nim następuje kilkadziesiąt kilometrów płaskiego, stożek 50 może dać przewagę.
Do typowo górskiej jazdy rozmiar 38 jest zdecydowanie lepszy. Szczególnie na trasach ze stromymi podjazdami, której profil wyglądem przypomina grzebień (zdjęcie). Aczkolwiek na 50 też okazjonalnie można pojeździć. Przedstawiamy dowód, że na modelu 50 po górach też można robić wyniki, odsyłamy do Stravy (górski trening na kołach Evanlite 50 pod oponę). 129 km, 3279 m przewyższenia, średnia 30 km/h. kliknij w link
BOCZNY WIATR
Im wyższy stożek, tym wiatr boczny będzie bardziej odczuwalny. Jednak trzeba i warto zaznaczyć, że boczne podmuchy wiatru nie są aż tak znacząco odczuwalne podczas jazdy, jak niektórym się wydaje. Raczej plasują się na granicy odczuwalności. Nie dotyczy to kół triathlonowych powyżej 60 mm.
Przykładowo stożek 38 mm w terenie pagórkowatym będzie korzystniejszym wyborem dla lżejszych kolarzy poniżej 70 kilogramów. Dla tych, którzy ważą więcej rekomendujemy zastosowanie stożka o wysokości 50 mm. Na płaskim terenie oba stożki zapewnią dynamiczną jazdę, jeżeli jednak planujesz także okazjonalne wyjazdy w góry, to stożek 38 mm będzie bardziej odpowiedni i uniwersalny.
AERODYNAMIKA
Analizując powyższe testy i wyniki można wysunąć bardzo ciekawe wnioski. Przy dzisiejszym postępie i zaawansowaniu technologicznym w kolarstwie szosowym waga przestała odgrywać kluczową rolę. Na efektywność jazdy ma wpływ również aerodynamika.
Zmieniając koła aluminiowe na aerodynamiczne karbonowe, opływ powietrza będzie lepszy średnio o 15-20%. Ważne jest, by obręcz była wykonana w kształcie U-Shape, a jej szerokość zewnętrzna była nie mniejsza niż 24 mm. Takie parametry odpowiadają najnowszym standardom, gdzie ważna jest większa powierzchnia styku ogumienia z podłożem, co przekłada się na lepsze właściwości jezdne kół i aerodynamikę.
To właśnie kształt U-Shape i szeroka obręcz są jednymi z najważniejszych parametrów przy tworzeniu nowych kolekcji Evanlite. Wszystkie obręcze szosowe, które tworzymy posiadają aerodynamiczny profil i szerokość 25 - 27 mm w zależności od modelu.
PODSUMOWANIE
Wybór odpowiedniej wysokości obręczy to kwestia wielu zmiennych. Jeżeli możemy pozwolić sobie tylko na jeden komplet kół do wszystkiego, trzeba zadecydować najczęściej pomiędzy zakresem 35-50 mm. Dobra wiadomość jest taka, że w porównaniu do aluminiowych kół, wyższa prędkość jazdy i będzie bardziej odczuwalna.
Najważniejsze pytanie jakie musimy sobie zadać to w jakim terenie zazwyczaj będziemy jeździć. Jeżeli jest to teren płaski lub górski i szczegółowo przeczytałeś powyższy artykuł, to odpowiedź już znasz. Natomiast w terenie pagórkowatym, niższy stożek lepiej sprawdzi się dla lżejszych zawodników. Dla stale niezdecydowanych rekomendujemy znaleźć złoty środek pomiędzy wagą kół, a zasadą działania koła zamachowego.
Sprawa jest o wiele prostsza dla kół do triathlonu i jazdy na czas. Dla kolarzy wykręcających średnie prędkości w okolicach 40 km/h lub więcej, zaleca się stożek ~ 60 mm w kole przednim. W tyle jeszcze wyższy 60-100 mm lub pełne koło.
