Jakie koła do gravela?
Na co zwrócić uwagę wybierając koła do gravela
Poradnik Evanlite | Blog
Wysokiej klasy zestaw kół to kluczowy element roweru gravelowego, roweru który w większości przypadków jest pozbawiony amortyzacji. Dobrze dopasowane koła i opony mogą poprawić prędkość i komfort jazdy poprzez efektywne tłumienie nierówności terenu. Ponadto koła powinny być stosunkowo lekkie by zapewnić dynamikę przyspieszania w terenie, ale jednocześnie odporne na powstające przeciążenia.
Na wstępie zaznaczamy, że (prawie dla każdego) najbardziej trafnym wyborem będzie rozmiar kół 28". Mniejszy rozmiar 650b sprawdza się w wymagającym technicznie terenie pokroju MTB lub w rowerach, gdzie prześwit widełków ramy ogranicza możliwość zastosowania szerokiej opony.
Parametry kół i obręczy
Dobre koła do gravela powinny być lekkie, ale bez przesady - w gravelu ważna jest wytrzymałość komponentów. Masa kompletu kół ok. 1500 gramów to dobry wynik w przypadku kół zbudowanych na obręczach karbonowych. 1700-1800 gramów dla kół na obręczach aluminiowych też jest niezłym wynikiem.
Wysokość obręczy nie powinna być wyższa niż ~ 45 mm. Zbyt wysoki stożek obręczy jest zbędny, ponieważ prędkość jazdy w terenie (a nawet na szybkich szutrach) nieczęsto przekracza 30 km/h. Zatem aerodynamika kół wynikająca z wysokiej obręczy nie ma w typ przypadku zastosowania. Ponadto zbyt wysoki stożek sprawia, że rower traci na dynamice i przyspieszaniu w trudnym terenie.
W gravelowej kolekcji Evanlite dostępne są koła, których obręcz ma wysokość 35 mm (model New Gravel). Dostępny jest również model Road-OFF o przeznaczeniu z pogranicza roadplus/gravel, wysokość obręczy to 45 mm.
Ważnym parametrem jest również szerokość wewnętrzna obręczy. Najlepiej, by była w przedziale 22-25 mm. Opony gravelowe (od 35c) bardzo dobrze ułożą się na takiej obręczy, co przełoży się na komfort prowadzenia roweru.
Obręcz hookless i hooked
Na rynku dostępne są obręcze gravelowe w typie hookless, czyli takie, w których rant obręczy pozbawiony jest haczyków (tak samo jak w obręczach MTB). Haczyki odpowiadają za właściwe osadzenie się opony w rancie obręczy.
Pozbawienie obręczy haczyków wymusza zastosowanie opony kompatybilnej z obręczami hookless, tak by opona nie spadła w trakcie jazdy. Dlatego obręcze hookless i kompatybilne opony zazwyczaj mają niski limit maksymalnego ciśnienia w przedziale 4-5 barów, ponieważ zbyt wysokie ciśnienie mogłoby spowodować eksplozje opony. Ze względu na limit niskiego ciśnienia, raczej nie użyjesz takich kół jako szosowych.
Atutem obręczy hookless jest to, że opona nie zagina się na rancie obręczy (na haczykach). Finalnie ma to przełożenie na efektywniejszą pracę opony w terenie.
Korzyść z obręczy hookless jest minimalnie odczuwalna w terenie na niskim ciśnieniu. Natomiast minusem jest, że nie wszystkie opony są kompatybilne z obręczami hookless. Dotyczy to głównie starszych kolekcji opon, większość nowych modeli opon gravelowych jest już kompatybilna.
Oponę tubeless kompatybilną z hookless najlepiej stosować z systemem tubeless, ale awaryjnie można ratować się dętką.
Modele Evanlite do gravela:
- New Gravel (hookless, bez haczyka)
- Road-OFF (hooked, z haczykiem)
Piasty i szprychy
Kolarstwo gravelowe to jazda po szutrach, lasach, a niekiedy w piachu - łatwo dla sprzętu nie będzie. Dlatego piasty powinny mieć dobrze uszczelnione łożyska. Podczas budowy naszych kół wykorzystujemy piasty Evanlite i DT Swiss. Wszystkie używane modele posiadają odpowiednią konstrukcję uszczelnienia łożysk, tak by przedostanie się brudu do wnętrza piasty było utrudnione. Jedyna możliwość to woda pod ciśnieniem (myjka) i wepchanie brudu do środka.
W piastach ważna jest również możliwość użycia adapterów (end-capy), dzięki czemu można łatwo przekonwertować oś np. z 12x100 na 15x100. To samo dotyczy bębenka, by istniała możliwość jego podmiany. Dzięki temu koła będą kompatybilne z innym rowerem lub napędem (przydatne w przypadku zmiany roweru). Dla piast Evanlite i DT Swiss dostępne są wymienialne adaptery osi i bębenki.
W kwestii wyboru piast istotnym aspektem jest także stały dostęp do części zamiennych w serwisie producenta. Dlatego lepiej unikać podzespołów kół o egzotycznych nazwach.
Jakie szprychy? Przede wszystkim nie powinny być zbyt cienkie, czyli zbyt lekkie, bo koło straci na wytrzymałości, czyli będzie bardziej podatne na scentrowanie się. W kołach Evanlite głównie używamy szprych Sapim D-Light (cieniowane 2.0-1.65-2.0), które mają świetny współczynnik wysoka wytrzymałość-niska masa. Jest to właściwy wybór nawet dla użytkowników o wadze w okolicach 100 kg.
Opony: wpływ na dynamikę i komfort
Niska "masa rotacyjna" (obręcze + opona) odpowiada za dynamikę jazdy i podatność roweru na przyspieszanie. Im szersza opona, tym większa masa, ale wyższy komfort. Dobór szerokości opony należy dobrać względem terenu i masy łącznej: użytkownik + rower + ekwipunek.
Najczęściej stosowanym zakresem opon w gravelu jest przedział 38 - 42 mm. Pozwala to na uzyskanie odpowiedniej przyczepności w terenie, ale jednocześnie takie opony zapewniają stosunkowo niskie opory toczenia na utwardzonych odcinkach trasy.
Przy wyborze opon ciekawym rozwiązaniem jest zastosowanie dwóch różnych modeli i szerokości opon. Przednia opona - szersza z agresywnym bieżnikiem, tylna - węższa (lżejsza) jako opona napędowa. Rower zyska na dynamice przy jednoczesnym zachowaniu przyczepności - koło przednie jest kołem najazdowym, głównie odpowiadającym za pokonywanie przeszkód terenu. Przykładowo: opona przednia IRC Boken Doublecross 42c, tylna IRC Boken 38c (z gładszym bieżnikiem).
Obniż ciśnienie - szybki efekt
System tubeless w dobrych kołach gravelowych to podstawa. To nie tylko ochrona przed przebiciem, ale przede wszystkim możliwość jazdy na niższym ciśnieniu, czyli szybsze i bardziej komfortowe poruszanie się po gravelowych trasach.
Game-changer to również wkładki antydobiciowe typu: PTN Gravel Sport lub Cushcore. Wkładkę montuję się wewnątrz opony i zalewa płynem uszczelniającym. Waga wkładki w przypadku PTN (dostępne w konfiguratorze Evanlite) to 60 gramów. Nie jest to dużo i będzie miało niewielki wpływ na dynamikę jazdy, ale w finalnym rozrachunku zyska się na prędkości i komforcie jazdy
Tego typu wkładka pozwala na zastosowanie niskiego ciśnienia bez obawy przed dobiciem obręczy. Przykładowo: ok. 2.5 bar dla opon 38c i użytkownika o masie 80 kg. Zastosowanie niskiego ciśnienia sprawia, że cała konstrukcja (opona + koła) bardzo efektywnie tłumi nierówności. Na leśno-szutrowych ścieżkach niweluje to mikro-podbijanie koła, które wiąże się z wytracaniem energii. Natomiast w trudniejszym technicznie terenie można dużo zyskać na przyczepności i komforcie jazdy.
Podsumowując
Koła do gravela wymagają zastosowania indywidualnych rozwiązań dla kolarstwa szutrowego. Przedstawiliśmy wszystkie istotne cechy kół, które trzeba uwzględnić. Zestaw kół musi być spójną całością razem z prawidłowo dobranym modelem opon i ciśnieniem, które jest kluczowe dla sprawnego poruszania się w terenie.
Koła Evanlite zaprojektowane z myślą o gravelu:
Kopia i rozpowszechnianie treści jest zabronione. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach - pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 z późn. zm.)